Đột tử trong thể thao: có phòng ngừa được không?
Nhìn lại những bản tin:
Buổi tập của U19 Oman diễn ra vào sáng 21/9/2011 tại thủ đô Muscat (Oman), thủ môn 17 tuổi Al Jaberi bất ngờ đổ gục xuống sân dù không gặp va chạm nào. Lập tức được sơ cứu và đưa đến bệnh viện cấp cứu nhưng Al Jaberi đã không qua khỏi.
Chiều ngày 12/5/2013, trong lúc thi đấu bóng chuyền tại Trung tâm văn hóa huyện Thanh Chương (Nghệ An), một vận động viên đã bị đột tử và tử vong ngay sau khi được đưa đi cấp cứu.
Bernardo Ribeiro, một tuyển thủ người Brazil đã lên cơn đau tim đột ngột khi đang thi đấu trong một trận đấu bóng đá nghiệp dư tại quê nhà vào hôm Chủ Nhật (08/05/2016). Mọi người đã nhanh chóng đưa Ribeiro đi cấp cứu, nhưng cầu thủ xấu số này đã qua đời trước khi kịp tới bệnh viện.
Sáng ngày 30/9/2017 trong khi đang thi đấu bóng chuyền, một nữ động viên thuộc phòng GD&ĐT TP.Thái Bình, tỉnh Thái Bình bất ngờ đột quỵ và tử vong ngay sau đó.
Và còn nhiều những bản tin cũng như những mảnh đời bất hạnh khác đã, đang và sẽ diễn ra. Vậy nguyên nhân do đâu ? cách phòng tránh như thế nào ? Mời các bạn vận động viên, những người đang chơi thể thao, thể dục để thi đấu hay rèn luyện sức khoẻ cùng tìm hiểu các khuyến cáo mới nhất trên thế giới về “tầm soát bệnh để phòng ngừa đột tử ở người chơi thể thao”.
Tầm soát bệnh để phòng ngừa đột tử ở người chơi thể thao
Đột tử liên quan đến hoạt động thể thao không thường gặp nhưng để lại hậu quả nghiêm trọng. Nạn nhân thường trẻ và có vẻ khỏe mạnh. Trong khi nhiều người chết là không rõ nguyên nhân thì cũng có nhiều người có bệnh tim mạch không được chẩn đoán.
Phần lớn đột tử ở vận động viên là do rối loạn nhịp ác tính, thường là nhịp nhanh thất hoặc rung thất.
Cách tầm soát: Tất cả vận động viên trước khi tập luyện và thi đấu nên gặp Bác Sĩ đánh giá nguy cơ qua hỏi bệnh sử cá nhân, bệnh sử gia đình, khám lâm sàng, đo mạch, huyết áp, điện tâm đồ 12 chuyển đạo.
– Khi có nghi ngờ, Bác Sĩ sẽ chỉ định các khảo sát tiếp theo để làm rõ chẩn đoán như: Siêu âm tim, Điện tim gắng sức thảm lăn, Điện tim 24 giờ, cộng hưởng từ tim, chụp mạch vành, khảo sát điện sinh lý tim…
Ví dụ như
● Siêu âm tim được chỉ định cho những bệnh nhân có âm thổi ở tim và / hoặc nghi ngờ bệnh về cấu trúc tim.
● Điện tim gắng sức thảm lăn: chỉ định cho bệnh nhân bị đau ngực trong lúc chơi thể thao hoặc cho những người nghi ngờ có rối loạn nhịp do gắng sức.
● Holter điện tim 24 giờ: cho người bệnh có hồi hộp, đánh trống ngực hoặc nghi ngờ ngất có nguồn gốc ở tim.
● Chụp cộng hưởng từ tim chỉ định cho bệnh nhân nghi ngờ có bệnh cơ tim gây loạn nhịp tim.
● Cần tầm soát thêm người thân đời thứ nhất ở các vận động viên có rối loạn di truyền được chẩn đoán (như bệnh cơ tim phì đại, hội chứng Marfan…)
– Các kết quả bình thường là đủ sức khoẻ để tập và thi đấu. Sau đó, việc tầm soát sẽ tiếp tục lập lại từ 1 đến 4 năm tuỳ thuộc vào nguy cơ và triệu chứng của từng cá nhân.
– Các kết quả bất thường đã được chẩn đoán sẽ được Bác Sĩ đánh giá nguy cơ, tư vấn khả năng và cường độ tâp luyện, điều trị và theo dõi từng trường hợp.
Tại Việt Nam, chúng ta có đầy đủ các phương tiện tầm soát này, mọi người khi bắt đầu chơi thể thao cần chú ý khám để được bác sĩ tư vấn khả năng và mức độ tập luyện cho bản thân mình nhằm phòng tránh những biến cố đáng tiếc có thể xảy ra khi tập luyện hoặc thi đấu.
BS Trần Thị Như Hoa
Ref:
https://thethao.vnexpress.net/…/dot-quy-am-anh-chet-nguoi-c…
http://dantri.com.vn/…/dang-thi-dau-bong-chuyen-mot-vdv-bi-…
http://www.dkn.tv/…/mot-cau-thu-nguoi-brazil-bi-dot-tu-tron…
http://www.nguoiduatin.vn/thai-binh-nu-van-dong-vien-dot-ng…
https://www.uptodate.com/…/screening-to-prevent-sudden-card…
https://www.uptodate.com/…/screening-for-coronary-heart-dis…
http://www.acc.org/…/sports-cardiology-core-curriculum-for-…
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4497984/
