1️⃣ Khám sức khỏe định kỳ
Khám sức khỏe định kỳ theo các khuyến cáo quốc tế hiện tại là từ tuổi 20, thường là mỗi năm 1 lần là chìa khóa để phát hiện sớm những bất thường của cơ thể như tăng huyết áp, tiểu đường, mỡ máu, bệnh tim mạch…từ đó bạn sẽ được Bác sĩ tư vấn các chế độ ăn, tập luyện và các phương pháp điều trị thích hợp nếu cần.
2️⃣ Chế độ ăn lành mạnh
Hãy tạo đĩa thức ăn với phân nữa đĩa là rau củ quả và trái cây đa dạng và nhiều màu, ¼ đĩa là ngũ cốc nguyên hạt-lúa mì, lúa mạch, yến mạch, gạo lức . ¼ đĩa là đạm như cá, gà, đậu, và hạt. Hạn chế thịt đỏ (Thịt heo, thịt bò…), và tránh các loại thức ăn chế biến sẵn như bacon (thịt xông khói), xúc xích…
• Dùng dầu thực vật bổ dưỡng trong chừng mực: như dầu ô liu, canola, đậu nành, hướng dương, đậu phụng.
• Uống nước, cà phê hoặc trà: bỏ việc uống nhiều nước đường, hạn chế sữa và các sản phẩm từ sữa xuống 1-2 phần mỗi ngày, và hạn chế nước trái cây xuống 1 ly nhỏ mỗi ngày.
3️⃣ Ngưng hút thuốc
Hút thuốc làm tăng sự hình thành cục máu đông và làm tăng tích tụ mảng xơ vữa trong động mạch. Ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, cai thuốc lá là một trong những thay đổi cần làm nhất để phòng đột quỵ.
Hãy hỏi bác sĩ của bạn để được tư vấn về cách bỏ thuốc lá. Sử dụng các dụng cụ hỗ trợ cai thuốc lá như thuốc hoặc miếng dán nicotine.
Đừng bỏ cuộc. Hầu hết những người hút thuốc cần một vài lần cố gắng để bỏ thuốc lá. Xem mỗi nỗ lực như đưa bạn đến một bước gần hơn để từ bỏ thói quen xấu này.
4️⃣ Kiểm soát tăng huyết áp tốt
Huyết áp cao làm tăng 2-4 lần nguy cơ đột quỵ ở cả nam và nữ, điều trị huyết áp ổn định sẽ giảm đột quỵ đáng kể.
Mục tiêu: dưới 130/80mmHg.
Làm thế nào để đạt được ?
Giảm lượng muối ăn vào < 1.5g mỗi ngày (khoảng nửa muỗng cà phê). Tránh các thực phẩm có cholesterol cao như bánh mì kẹp thịt, phô mai và kem. Ăn theo chế độ đĩa thức ăn bổ dưỡng. Tập thể dục nhiều hơn – ít nhất 30 phút mỗi ngày. Bỏ thuốc lá và dùng thuốc nếu có chỉ định.
5️⃣ Kiểm soát rối loạn mỡ máu
Cholesterol lipoprotein tỉ trọng thấp (LDL) mang cholesterol (một chất béo) qua máu và đưa nó đến các tế bào. LDL dư có thể khiến cholesterol tích tụ trong các mạch máu, dẫn đến xơ vữa động mạch. Xơ vữa động mạch là nguyên nhân chính gây hẹp mạch máu, dẫn đến nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Bạn hãy gặp Bác Sĩ tư vấn làm xét nghiệm và điều trị nếu cần.
6️⃣ Điều trị tiểu đường tốt
Đường máu cao làm hư các mạch máu theo thời gian, và hình thành cục máu đông bên trong.
Mục tiêu: Giữ lượng đường trong máu ổn định.
Làm thế nào để đạt được?
Theo dõi đường máu theo hướng dẫn của bác sĩ. Áp dụng chế độ ăn uống, tập thể dục và thuốc để ổn định đường.
7️⃣ Tập thể dục nhiều hơn
Tập thể dục góp phần giảm cân và hạ huyết áp, nhưng tự nó cũng là cách giảm đột quỵ độc lập.
Mục tiêu: tập thể dục cường độ vừa phải 30 phút mỗi ngày, ít nhất năm ngày một tuần.
Làm thế nào để đạt được?
Đi dạo quanh khu phố của bạn mỗi sáng sau khi ăn sáng, tham gia một câu lạc bộ thể dục với bạn bè, đi thang bộ thay vì thang máy, tập đến khi bạn thấy thở khó khăn, nhưng bạn vẫn có thể nói chuyện…
Nếu bạn không có 30 phút liên tục để tập thể dục, hãy chia nó thành các buổi 10 đến 15 phút một vài lần mỗi ngày.
8️⃣ Giảm cân
Béo phì, cũng như các biến chứng của nó (bao gồm huyết áp cao và bệnh tiểu đường), đều làm tăng khả năng đột quỵ.
Mục tiêu: chỉ số khối cơ thể lý tưởng (BMI=cân nặng /bình phương của chiêu cao) là <= 25.
Làm thế nào để đạt được ?
Cố gắng ăn không quá 1.500 đến 2.000 calo mỗi ngày (tùy thuộc vào mức độ hoạt động và chỉ số BMI hiện tại của bạn). Tăng cường tập luyện hàng ngày như đi bộ, chơi gôn, tennis….
9️⃣ Sử dụng bia rượu vừa phải
Uống một chút rượu có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ. Các nghiên cứu cho thấy rằng nếu uống một ly mỗi ngày, nguy cơ đột quỵ có thể thấp hơn, nhưng một khi bạn bắt đầu uống nhiều hơn hai ly mỗi ngày, nguy cơ của bạn sẽ tăng cao.
Mục tiêu: không uống rượu hoặc uống điều độ.
Làm thế nào để đạt được? Uống không quá một ly rượu chuẩn mỗi ngày. Ly rượu chuẩn:là một ly rượu vang (140ml/5 oz/14% alcohol), 1 lon bia (340ml/12oz/5% alcohol) hoặc một ly rượu mạnh (45ml/1,5 oz/40% alcohol).
Loại rượu: rượu vang đỏ là lựa chọn đầu tiên vì nó có chứa resveratrol, được cho là để bảo vệ tim và não.
🔟 Điều trị rung nhĩ
Rung nhĩ là một dạng nhịp tim không đều dễ hình thành cục máu đông trong tim. Những cục máu đông sau đó theo dòng máu đi đến não làm tắc mạch và gây đột quỵ. Rung nhĩ làm tăng nguy cơ đột quỵ cao gấp năm lần và cần được đánh giá điều trị nghiêm túc.
Mục tiêu: phát hiện rung nhĩ, gặp Bác Sĩ điều trị ngay.
Làm thế nào làm được? Nếu bạn bị tim đập nhanh hoặc khó thở, hãy đến gặp bác sĩ để khám. Bạn có thể cần dùng thuốc chống đông máu (làm loãng máu) như warfarin (Coumadin) hoặc một trong những thuốc chống đông máu tác dụng trực tiếp thế hệ mới để giảm nguy cơ đột quỵ do rung nhĩ. Bác sĩ sẽ giúp bạn phần này.
Nếu bạn thấy bài viết bổ ích cho cộng đồng hãy bấm like và share, cám ơn các bạn.
BS Trần Thị Như Hoa
Tham khảo:
1/stroke.org/understand-stroke/preventing-a-stroke/
2/health.harvard.edu/womens-health/8-things-you-can-do-to-prevent-a-stroke
3/ninds.nih.gov/Disorders/Patient-Caregiver-Education/Preventing-Stroke
4/cdc.gov/stroke/healthy_living.htm
5/ahajournals.org/doi/pdf/10.1161/CIR.0000000000000659
6/ Uptodate.com
